Relacje rodzinne jako fundament prawidłowego rozwoju
Świat, w którym żyjemy stał się globalną wioską. Telefon, telewizja, internet, sprawiają, że człowiek ma poczucie posiadania świata na wyciągnięcie ręki. Duża ilość znajomych na portalach społecznościowych tworzy iluzję rozbudowanej sieci relacji społecznych. Takie relacje to jednak tylko pozory, bowiem budowanie relacji jest procesem długotrwałym, a jego początki sięgają lat najmłodszych. To, jakie relacje panują w rodzinie pomiędzy poszczególnymi jej członkami, modeluje styl budowania relacji z ludźmi spoza rodziny. David W. Johnson wyróżnił cztery zakresy umiejętności, które są niezbędne do nawiązywania i podtrzymywania zadowalających relacji z innymi:
- wzajemne poznanie i zaufanie;
- dokładne i jednoznaczne wzajemne zrozumienie;
- wzajemna pomoc;
- konstruktywne radzenie sobie z problemami i konfliktami.
Zatem by budować prawidłowe relacje z innymi, potrzebny jest do tego bezpośredni kontakt. Dlatego warto w tych trudnych obecnych czasach, kiedy sytuacja na świecie wywołana pandemią Covid 19 nie sprzyja w nawiązywaniu nowych znajomości, zatrzymać się i odpowiedzieć sobie na następujące pytania: Kiedy ostatnio spędziłeś dzień z rodziną czy przyjaciółmi? Nie pół godziny, między zjedzonym obiadem a porządkami, w biegu do drugiej pracy. Jeden cały dzień!.....
Rodzina i bliscy są pierwszym ogniwem wsparcia w trudnych sytuacjach. Przy nich czujemy się bezpiecznie i stabilnie. Jeśli przebywamy ze sobą, wówczas poznajemy siebie nawzajem. Osoby, które dobrze siebie nawzajem znają, potrafią rozpoznać zmiany w naszym zachowaniu wywołane emocjami. Jak zatem budować i pielęgnować relacje rodzinne?
- Słuchajmy siebie nawzajem. Komunikacja to nie tylko mówienie, ale przede wszystkim słuchanie. Kiedy słuchamy jesteśmy otwarci na druga osobę. Dostrzegamy jej zachowanie i towarzyszące temu emocje. Czasem wysłuchanie kogoś jest cenniejsze, niż mówienie do niego.
- Wspólne rytuały. Najprostszym a zarazem niezwykle cennym rytuałem jest wspólne jedzenie posiłków. Warto je wspólnie przygotować. Nie bez przyczyny mówi się, że „kuchnia jest sercem domu”. To właśnie podczas przygotowywania posiłków dzieci najbardziej otwierają się przed rodzicami.
- Wyłącz telewizor i odłóż telefon a będziesz miał więcej czasu. Więcej czasu, który można spędzić z najbliższymi. Wspólna zabawa przy grach planszowych daje wiele radości nie tylko dzieciom. Obecny rynek oferuje szeroką gamę możliwości, że i starsi i młodsi znajdą coś interesującego dla siebie.
- „Przytulaski nie tylko dla najmłodszych”. Ciepły i czuły dotyk rodzica/ opiekuna wyzwala oksytocynę, która jest hormonem relacji i szczęścia. Korzystajmy z tego jak najczęściej. Warto przy tym zapytać dziecko czy wie dlaczego jest przytulane, łaskotane, drapane po pleckach. Nie bójmy się powiedzieć „Bo Cię kocham”.
- Bądź obok i obserwuj. Czasem usiądź obok dziecka i obserwuj jego zabawę. Można wówczas wiele dostrzec ( jego emocje, kreatywność, wzorce wyniesione z domu, itp.).
- Wspólne zajęcia i obowiązki. Warto stworzyć w ciągu dnia, tygodnia takie momenty, w których dziecko wraz z rodzicami wykonuje codzienne domowe obowiązki. Może to być wspólne sprzątanie, szykowanie prania, przygotowanie posiłku, itp.
- Złoty most po kłótni. Czasem po kłótni ciężko jest odbudować relacje. Rodzic czuje się urażony, dziecko zaś zamknęło się w pokoju. Nikt nie wie jak zacząć. Jeśli chcemy by dziecko nauczyło się przepraszać po kłótni – przepraszajmy i my sami. Relacja jest zawsze dwustronna i każda ze stron ma swój wkład w zaistniałą sytuację. Niech rodzic będzie tym, który wyciąga rękę do zgody.
Regularne „ćwiczenia w byciu razem” z całą pewnością przyczynią się do poprawy relacji a co za tym idzie bliższych więzi opartych o wzajemne zaufanie, akceptację i życzliwość.
Katarzyna Kostrzewa